Vroeg Islamitische Ayla

De stad Aqaba heeft een rijke geschiedenis. De oude stad groeide en bloeide verschillende keren in verschillende perioden, onder het bewind van vele verschillende leiders. In de tijd van de Bijbel werd het Elot genoemd, in de Romeinse en Islamitische tijd was het Aela of Aliana terwijl de Grieken de stad Berenice noemden.

Onder de Mammeluken werd de stad Aqaba genoemd, verwijzend naar de bergen ten westen van de stad, in de richting van Egypte. "Aqaba Ayla" is de weg naar Egypte, waar het woord Aqaba een weg of pad met hoge zijden en steile afgronden betekent. Deze weg is de nauwe pas die naar Wadi Yitm leidt.

De oude stad werd herontdekt en opgegraven in 1989. Het is gelegen in versterkte stenen muren van 165m x140m. Die muren bevatten 24 torens die in een U-vorm rond de stad lagen. Twee hoofdstraten liepen door de stad, elkaar kruisend in het centrum en de stad verdelend in 4 kwartieren. Elk kwartier had zijn eiegen poort: de noordelijke poort op de weg naar Egypte, de oostelijke poort leidde richting Damascus, de westelijke poort leidde richting de zee en de zuidelijke poort leidde richting Hejaz. Deze opzet maakte de stad als een perfecte verbinding tussen de Middellandse Zee en de Arabische Zee en de handelsroutes.

Na de verovering door de Moslims in 636 na Chr., stichtte de Profeet Mohammed, hier de eerste Islamitische stad buiten het Arabische Schiereiland en de stad werd de Poort naar Palestina genoemd. De stad werd een stop op de pelgrimsroute tussen de heiligdommen daar en Mekka. De plek was cruciaal voor de effectieve verspreiding van Islam door de Arabische regio, Africa en Europa. Aqaba bloeide nog verder op onder de Omajjaden, de Abbasiden en de Fatimiden.

Uiteindelijke leidden een aantal aardbevingen en rooftochten tot het verval van de stad, tot het uiteindelijk onder controle van de Kruisvaarders kwam. Onder het bewind van Koning Boudewijn I van Jeruzalem, reikte hun invloed tot aan de kust van de Golf van Aqaba en ze hadden controle over de karavaanroutes tussen Egypte en Syrië. Onder Saladin heroverden de Moslims de stad weer, welke hierna onder het bewind van de Mammeluken kwam. Zij veranderden de stad Ayla en wisten het uit de bouwen.

Het gefortificeerde Ayla werd gesticht en gebouwd rond Islamitische principes die Msir genoemd worden. Het is onringd door 4 versterkte muren, met een moskee van 55m bij 35m in het noord-oostelijke kwartier. Het heiligdom, met twee gangen, gericht op de kiblah in het midden van de zuid-oostelijke muur, ook wel Mihrab genoemd. Deze is op zijn beurt gericht op de Kilbah.

Later werd de moskee uitgebreid en een markt was gevestigd in het zuid-westen.

Onder het bewind van de Ottomanen was Aqaba niet meer dan een vissershaven en een lokaal handelscentrum. De stad raakte verder in verval tot de Grote Arabische Opstand, waar het van cruciaal belang was voor het slagen van de campagne.

Ayla is een hub voor commercie, lokale en internationale investeringen en een booming marine trade. Hiernaast staat het bekend voor de luxueuze hotels, spas en resorts.